TÜBİTAK TİCARİLEŞMEYİ DE İZLEMEYE BAŞLIYOR

Ar-Ge çalışmaları, KOBİ’lerin ekonomilerini güçlendirmelerinin anahtarıdır. Bu nedenle dünya çapında tüm işletmeler Ar-Ge çalışmalarını ticarileştirmeye çalışmaktadır. Ticarileşme oranı aynı zamanda devletin Ar-Ge projelerine sağladığı desteklerin etkinliğini gösteren bir ölçüttür. Ar-Ge çalışmaları sonucu elde edilen katma değerli ürünlerin prototip aşamasında kalmayıp seri üretime geçilerek pazara sunulması, bilginin ekonomik değere dönüşerek firmanıza ve ülkemize kazandırılması açısından çok değerlidir. Bu sebeple piyasa ve pazar odaklı, rekabet edebilir ve yenilikçi Ar-Ge projelerinin tasarlanması hedeflenmelidir.02.01.2020 tarihinde çağrılı sisteme geçen TÜBİTAK 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç ve 1501 Sanayi Ar-Ge destek programları için firmaların geçmişte gerçekleştirmiş oldukları projelerin ihracat tutarı, satış miktarı, patent sayısı ve lisans gelirleri bilgileri proje önerisinde istenmeye başlayarak ticarileşme performanslarının ölçüleceği ve bunun da projeyi değerlendirmede dikkate alınarak ek puan verileceği belirtilmiştir. Bu uygulamanın ardından 1.10.2021 tarihinde TÜBİTAK, TEYDEB tarafından yürütülen 1501, 1507*, 1505, 1509, 1511 ve Sipariş Ar-Ge** programlarına “Ticarileşme İzleme Süreci” eklenerek projelerin destek süreci tamamlandıktan sonra proje sonuç raporuyla beraber “Ticarileşme Planı”nın da sunulması gerektiği duyurulmuştur.

Ticarileşme izleme süreci, projenin bitiş tarihinden sonraki 1., 3. ve 5. yıl sonu olmak üzere üç dönemden oluşacak ve proje çıktılarının ticarileşmesine ilişkin faaliyetlerin yer aldığı ticarileşme raporu, ticarileşme izleyicisi tarafından değerlendirilecektir. Ticarileşme izleme süreci sonunda Projenin Ticarileşme Başarı Puanı (TBP) hesaplanacak ve firmanın son 5 yıldaki projelerinden aldığı TBP’lerin ortalaması olan Firmanın Ticarileşme Başarı Puanı (FTBP) daha sonraki proje başvurularında ek puan verilirken referans olarak kullanılacaktır. Projenin TBP’si belirlenirken “satış” başlığı altında proje çıktısının yurtiçi/yurtdışı satışı ve firmanın toplam maliyet yapısındaki değişimi; “etki” başlığı altında da personel/Ar-Ge personeli istihdamı, Ar-Ge harcamasındaki artış, fikri haklarla ilgili yapılmış başvuru/tescil, kapasite artışı, yeni projelerin başlatılması, herhangi bir kaynaktan firmaya yatırım yapılması gibi ölçütler göz önünde bulundurulacaktır.

KOBİ’lerin Ar-Ge sonuçlarını ticarileştirebilme yeteneklerinin geliştirilmesi ile Ar-Ge çalışmalarının ülke ekonomisine katkı sağlayacak bir değere dönüştürülmesi için itici güç olacak bu uygulama ile kamu kaynakları daha efektif kullanılmış olacaktır***.

Bu makale Hizmetix Dergisi 2021 Kasım sayısında yayımlanmıştır.

*1507-TÜBİTAK KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı hakkındaki makaleye buradan ulaşabilirsiniz.

**1707 Siparişe Dayalı Ar-Ge Projeleri için KOBİ Destekleme Çağrısı hakkındaki makaleye buradan ulaşabilirsiniz.

***Türkiye’de Ar-Ge yapmak isteyen firmalara sağlanan hibe, indirim ve teşvikler hakkındaki makaleye buradan ulaşabilirsiniz.

👉 Kuruluş bazlı ön kayıt işlemleri hakkındaki makaleye buradan ulaşabilirsiniz.

👉 2022 yılı 1. çağrıları açılan 1501 ve 1507 programları arasındaki farklar hakkındaki makaleye buradan ulaşabilirsiniz.

👉 1507 ve 1501 programlarında öncelik verilen “Avrupa Yeşil Mutabakatına Uyum Kapsamındaki Öncelikli Ar-Ge ve Yenilik Konuları” hakkındaki makaleye buradan ulaşabilirsiniz.