Türkiye’de Ar-Ge Yapmak İsteyen Firmalara Sağlanan Hibe, İndirim ve Teşvikler

Globalleşen dünya ekonomisinde rekabetin şekli ve yönü değişerek, emek yoğun sermayeye dayalı bir sistemden bilgiye dayalı bir sisteme geçiş olmuştur. Rekabetin ötesinde, piyasada sadece var olabilmek için sürekli olarak yeni ürün ve teknoloji geliştirmek elzem hale gelmiştir. Hızla gelişen bu koşullara adapte olmak ve bilim ve teknoloji dünyasında yer almak, Ar-Ge (Araştırma ve Geliştirme) faaliyetleri ile mümkün olmaktadır. Ar-Ge faaliyetleri; üretim ve milli gelirde artış, teknoloji, istihdam, verimlilik gibi geri dönüşümler sağlamasından dolayı ülkelerin gelişmişlik düzeylerinde bir ölçüt kabul edilmiş ve sürdürülebilir ekonomik büyümenin temel şartlarından biri haline gelmiştir.  Bu etkilerin farkında olarak Ar-Ge faaliyetlerinin devlet tarafından hibe indirim ve teşvikler şeklinde desteklenmesi büyük önem kazanmaktadır.Ülkemizde Ar-Ge ile ilgili olarak temelde iki kanun düzenlemesi vardır. Ar-Ge faaliyetleri ile ilgili ilk yasal düzenleme olan ve “Teknopark Yasası” olarak bilinen 4691 sayılı “Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu” ve 5746 sayılı “Araştırma Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun”.

TÜBİTAK, KOSGEB gibi kamu kurum veya kuruluşlarınca veya uluslararası fonlarca desteklenen Ar-Ge ve yenilik projeleri, Ar-Ge merkezleri, tasarım merkezleri, teknoloji merkezi işletmeleri, rekabet öncesi iş birliği projeleri ve teknogirişim sermayesine ilişkin destekleri kapsayan 5746 sayılı kanun ile sağlanan teşvikler arasında Ar-Ge ve Tasarım İndirimi, Gelir Vergisi Stopajı Teşviki, Sigorta Primi Desteği, Damga Vergisi İstisnası, Gümrük Vergisi Muafiyeti, Siparişe Dayalı Ar-Ge ve Tasarım Faaliyetleri Muafiyeti ve Temel Bilim Desteği sayılabilir.

KOBİ’lerin Ar-Ge odaklı çalışma ile yeni üretim metotları ve teknolojiler uygulayarak geliştirecekleri katma değeri yüksek ürünler, ülkemizden yurtdışına hammadde, kaynak ve para aktarımını durdurarak Türkiye’nin piyasada hak ettiği yeri almasını sağlayacak ve KOBİ’lerin ihracat kapasitesini arttırarak rekabet avantajı sağlayacaktır. Bunun için ilk adım olarak Ar-Ge biriminin geliştirilmesi, Ar-Ge personellerinin alınması, Ar-Ge projelerinin yapılması ve de Ar-Ge merkezi kurulması hedeflenebilir. Bu aşamalarda, ülkemizde TÜBİTAK, KOSGEB, Sanayi Bakanlığı gibi kuruluşların aktif olarak birçok sektöre hitap eden proje çağrıları incelenerek KOBİ’lere en uygun destek programının belirlenmesi konusunda danışmanlık firmaları yol gösterici olabilir. Devletin Ar-Ge projeleri için sağladığı hibe indirim ve teşvikler, KOBİ’lerin büyümek için ihtiyaç duydukları kaynakları sağlayarak büyüme süreçlerini hızlandırabilir. KOBİ’lerin sahip olduğu bilgiyi ekonomik değere dönüştürmesi yanında, Ar-Ge projelerinin TÜBİTAK vb. bir kurum tarafından desteklenmesinin KOBİ’lerin müşterilerine verdiği güven de Ar-Ge kültürünün getirdiği en büyük kazanımlardandır ve bu sebeplerle Ar-Ge çalışmaları KOBİ’lerin gündeminde olması gereken en temel ve önemli yatırım konularından biridir.

 

Bu makale Hizmetix Dergisi 2021 Ağustos sayısında yayımlanmıştır.

 

👉 Kuruluş bazlı ön kayıt işlemleri hakkındaki makaleye buradan ulaşabilirsiniz.

👉 2022 yılı 1. çağrıları açılan 1501 ve 1507 programları arasındaki farklar hakkındaki makaleye buradan ulaşabilirsiniz.

👉 1507 ve 1501 programlarına eklenen “Ticarileşme İzleme Süreci” hakkındaki makaleye buradan ulaşabilirsiniz.

👉 Sipariş Ar-Ge, 1507 ve 1501 programlarında öncelik verilen “Avrupa Yeşil Mutabakatına Uyum Kapsamındaki Öncelikli Ar-Ge ve Yenilik Konuları” hakkındaki makaleye buradan ulaşabilirsiniz.

👉 1507-TÜBİTAK KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı hakkındaki makaleye buradan ulaşabilirsiniz.

👉 1707 Siparişe Dayalı Ar-Ge Projeleri için KOBİ Destekleme Çağrısı hakkındaki makaleye buradan ulaşabilirsiniz.